علائم و راهکارهای درمانی بیماری اسکلرودرمی

اسکلرودرمی بیماری نسبتاً نادری است. در این بیماری، تشخیص سریع و شروع اقدامات درمانی می‌تواند تا حدود زیادی در بهبود و دفعات فروکش کردن بیماری مؤثر باشد.

شایع‌ترین و بارزترین علامت بیماری، همانطور که گفته شد، درگیری پوست می‌باشد. فرد بیمار در ناحیه‌ی پوست و به خصوص در ناحیه پوست صورت دچار احساس سفتی و عدم توانایی در باز کردن مناسب دهان می‌شود. معمولاً افراد مبتلا به اسکلرودرمی ممکن است در اثر سرما یا گرمای هوا دچار اختلال در خونرسانی به عروق دست و پا شده و به دنبال آن انگشتان و پوست دست‌ها و پاها به صورت تیره و به اصطلاح سیانوز درمی‌آید. وقتی که فرد در هوای سرد قرار می‌گیرد، دچار مجموعه‌ای از علائم می‌شود که به آن سندروم رینود گفته می‌شود.

این افراد ممکن است دچار ریزش مو شوند. سفتی و خشکی پوست و همچنین ایجاد تغییر رنگ به‌صورت لکه‌های تیره یا روشن می‌تواند در این بیماری بروز کند.

این افراد به دلیل بروز تغییرات عروقی به خصوص در شریانچه‌ها و مویرگ‌های محیطی دچار زخم در نوک انگشتان دست و پا می‌شوند. سفتی پوست در این افراد ممکن است به حدی باشد که باعث ظاهر غیرطبیعی در انگشتان دست‌ها و پاها شود. البته درگیری و سفتی مفاصل نیز در ایجاد این تغییر شکل نقش دارند.

درمان قطعی برای بیماری اسکلرودرمی تاکنون مشخص نشده است. با استفاده از رژیم غذایی مناسب و فعالیت‌های ورزشی می‌توان تا حدودی بیماری را کنترل کرد. درمان عوارض بیماری اسکلرودرمی معمولاً می‌تواند کمک کننده باشد. در موارد شدیدتر باید از درمان‌های دارویی، مانند داروهای سرکوبگر سیستم ایمنی بدن مانند آزاتیوپرین، متوترکسات، سیکلوسپورین‌ها، و کلشی‌سین، استفاده کرد.

در مواردی که فرد دچار پدیده رینود می‌شود، استفاده از مسدود کننده‌های کانال کلسیم می‌تواند برای کاهش درد و عوارض آن مثمر ثمر باشد. استفاده از ترکیبات کورتون نیز در بعضی موارد توصیه شده است.

درمان انجام شده توسط پزشک بستگی به شدت بیماری و درگیری اعضای مختلف بدن مثل قلب کلیه ریه و روده‌ها و همچنین مدت زمانی که از ابتلا به بیماری گذشته است، دارد. بعضی از افراد ممکن است مدت حداقل چندین سال لازم باشد که درمان دارویی را انجام دهند تا اینکه بهبودی نسبی را احساس کنند.

مثل هر بیماری مزمن دیگری مسائل روانی می‌تواند نقش اولیه و موثری داشته باشد. در این بیماری همکاری سایر افراد خانواده و ایجاد احساس امید و انگیزه برای ادامه درمان نقش موثری را ایفا می‌کند. ازاین‌رو، در خیلی از روش‌های درمانی، وجود روانپزشک برای رفع مسائل روانی بیمار توصیه شده است. با استفاده از انجام فعالیت‌های ورزشی می‌توان تا حدودی احساس خشکی و سفتی در مفاصل و پوست به ویژه پوست صورت و اطراف دهان را کاهش داد.

چند توصیه بهداشتی برای افراد مبتلا به اسکلرودرمی

استعمال سیگار و دخانیات به دلیل تاثیری که بر روی عروق خونی دارند، باعث تشدید بیماری اسکلرودرمی می‌شود. بنابراین، توصیه می‌شود که بیماران از استعمال دخانیات اجتناب کنند.

برای کاهش عوارض گوارشی ناشی از درگیری مری و معده بهتر است غذا سر وقت مصرف شود و از خوردن غذاهایی که باعث سوزش سر دل و سوءهاضمه می‌شوند، خودداری شود. ورزش و تمرین‌های بدنی یکی از راه‌های مناسب برای بهبود شرایط بدنی فرد مبتلا به اسکلرودرمی باشد. فعالیت‌های ورزشی علاوه بر این که جریان خون را در عروق انتهایی بدن افزایش می‌دهند، باعث بهبود سفتی در مفاصل و پوست نیز می‌شود و انعطاف‌پذیری بدن را افزایش می‌دهد.

اجتناب از مصرف کافئین و استفاده از ماهی‌های چرب به دلیل دارا بودن امگا ۳ فراوان و همچنین استفاده از غذاهایی با فیبر بالا برای بهبود شرایط گوارشی توصیه می‌شود.

فرد مبتلا به بیماری اسکلرودرمی باید حتی‌الامکان از ابتلا به سرماخوردگی پیشگیری کند و از قرار گرفتن در محیط‌های سرد خودداری نماید. بعضی از پزشکان مصرف روزانه ویتامین D را برای این افراد مفید می‌دانند. استفاده از ژل‌های ویتامین E نیز برای بهبود وضعیت پوست می‌تواند موثر باشد.