BLOCKCHAİN LOKASYON HİZMETİ İLE GERÇEK DÜNYADA: XYO NETWORK

Bu yazıda inceleme konumuz XYO Network projesi olacak. Günümüzde artık teknoloji hayatımızın içinde çok ciddi boyutlarda yer tutmaya başladı. Yani kimsenin artık benim işim olmaz deme gibi bir lüksü yok. Tabii ki teknoloji gibi genel bir başlık fazlasıyla soyut gelebilir. Bunun aynen tıp dünyasında olduğu gibi kendi alt dalları, uzmanlık alanları ve sayısız alt başlıkları var. Hayatımızın hemen hemen her alanında artık ihtiyaç duyuyoruz, yani muhtacız. Arkadaşımıza telefon ederken, haberleri izlerken, hastanede röntgen çektirirken ve daha pek çok hayati önem taşıyan ihtiyaçlarımızı hallederken teknoloji başlığı altındaki nimetlerden faydalanıyoruz. Bu nimetlerden biri de lokasyon bilgileri ile ilgili olanlar.

Bugün çocuğumuzu parka gönderirken koluna GPS verileri paylaşan bir saat takarak içimiz rahat bir şekilde evimizde oturabiliyoruz. Ya da telefonumuzdaki lokasyon verilerinden faydalanarak, hırsızlık olaylarında bile uzaktan veri alabiliyoruz ya da durakta otobüs beklerken, otobüsün ne kadar uzaklıkta olduğu ve nerede olduğu bilgilerine erişebiliyoruz. Drone teknolojileri ve otonom araç projeleri de cabası. Fakat bu verileri alırken farklı nedenlerle gecikmeli ya da yanlış veriler elde edebiliyoruz. Tüm bunlara ilaveten, bu sistemlerin maniple edilerek ele geçirilmesi gibi durumlarda hepimizde en basitinden bir cep telefonu olduğunu düşünürsek, gizliliğimiz ve özel hayatımız nasıl bir tehlike altında olacaktır? Peki ya evcil hayvanımıza, kaybolmasından korktuğumuz bir anahtar, ya da başka bir şeyi de lokasyon sistemleri ile güvenceye almak istersek mevcut sistemlere ne kadar güvenebiliriz?

XYO Network nedir?

XY Oracle Network, genel bir tanım yapmak gerekirse, blockchain teknolojisinin de nimetlerinden faydalanarak merkezi sistemleri devre dışı bırakarak, hızlı, saldırılara karşı güvenli ve manipülasyon ihtimalini de ortadan kaldırarak anlık ve en doğru konum bilgilerini sağlamayı amaçlayan oracle tabanlı bir protokol denilebilir. Günümüzde ethereum ve eos gibi platformlar bolca kullanılmak suretiyle birçok proje üretiliyor. Ancak bunların tamamı bu ağlar üzerinde yaşamaya devam eden “çevrimiçi dünyaya” odaklanmış durumdalar. Oysa XYO kurduğu sistemle bu dünyadan fiziksel dünyaya, gerçek dünyaya uygulanacak oracle tabanlı bir çözüm sunuyor. Böylece iki tarafın kendi arasında üçüncü bir taraf olmadan işlem yapmasını sağlayan ilk oracle protokolü olma iddiasını taşıyorlar.

XY şirketi hali hazırda 2012 yılından beri faaliyet gösteriyor ve GPS-Bluetooth ağları üzerinden çalışan yaklaşık 1.000.000 adet cihazı kullanımda. Son birkaç yıldır da sessiz sedasız merkeziyetsiz bir sistem kurmak adına blockchain teknolojisi kullanarak oracle tabanlı bir protokol oluşturmuş durumdalar. Yani hali hazırda zaten lokasyon sistemleri üzerine faaliyet gösteren büyük bir şirket olduklarını düşünürsek, aslında bugünün teknolojisi ile yarının teknolojisini birleştirerek bir adaptasyon gerçekleştirmek istiyorlar diyebiliriz. Yani yeni dünyaya uyum sağlıyorlar bir nevi.

Peki sistem nasıl çalışıyor?

Kullanıcılar sistem üzerinden bir konum sorgusu yaptıklarında, bu sorgu talebi “Toplayıcılara” gider. Burada merkezi olmayan bir cihaz setinden en doğru ve en güvenilir skora sahip veriler alınır ve bu veriler akıllı kontrata geri gönderilir. Böylece bu ağ bileşenleri bir objenin belli bir XY konumunda olup olmadığını kanıtlanabilir ve güvene dayanmayan bir kesinlikte teyit ediyorlar.

Sistem 4 bileşen üzerinde çalışıyor. Bunlar Sentinels (Veri Toplayıcıları), Bridges (Veri Yayıncıları), Archivists (Veri Depolayıcılar), Diviners (Cevap Toplayanlar).

Sentinel bileşenleri, sahada konum bilgilerini çeşitli vastılarla toplayarak Bridge bileşenlerine iletirler. Bunlar da verileri koruyarak manipülasyon ihtimali olmaksızın Archivist grubuna iletir. Onlar da bu veriyi Diviner tarafından analiz edilmesi için depolar. Diviner bu veriyi analiz ettikten sonra yüksek skorlu doğru veriyi akıllı kontrata gönderir. Böylece kullanıcı sorgusunun cevabını almış olur. Böylece tüm bu bileşenler, her işlemde kaynak kanıtı sunarak doğru veriyi iletir ve karşılığında XYO Network Token ile ödüllendirilir. Böylece bahsedilen içerik blockchain ağındaki tüm Diviner bileşenleri tarafından onaylanır. Tüm bu işlemler çok hızlı ve güvenilir bir şekilde tamamlanacaktır.

Yani özetle, XY hali hazırda 1.000.000 adet GPS ve Bluetooth ağı üzerinden çalışan lokasyon cihazları ile faaliyet gösteriyor ve tüm sistemini blockchain tabanlı, hızlı ve güvenilir oracle tabanlı bir protokol üzerinden çalıştırmaya hazırlanıyor. Yani tüm sistemini yarının teknolojisine aktarıyor. Yani hayal satmıyor diyebiliriz. İncelediğim tüm projeler arasında gerçek manada etkilendiğim bir proje oldu. Son bir not: satılmayan tüm tokenlar yakılacak ve saatler kalmış durumda.
Youtube: