Endüstriyel Üretimin Atası Çömlekçi Tornası
Endüstriyel üretimin belkide atası diyebileceğimiz çömlekçi tornasınının hikayesi, sanıldığı gibi endüstri devrimine değil, çok daha geriye M.Ö 3000 yıllarına dayanır. Avcı toplayıcı insanların yerleşik hayata geçip tarımla ilgilenmeleri , zamanla ihtiyaç duyular seramik kapların çokluğunun böyle bir icadı doğurduğu düşünülmektedir. O günden bugüne değişen birçok şey gibi çömlekçi tornasında da teknolojik anlamda birtakım yenilikler oldu. Ancak günümüz endüstriyel üretim anlayışının gerekliliklerini yerine getirmede yetersiz kalmasından dolayı pek tercih edilmemekle birlikte, geleneksel anlayışla yaşatıldığı bazı yöreler mevcuttur. Herşeye rağmen 5000 yıldır hayatımızda olmasından mı yoksa 5000 yıl öncesiyle aramızda bir araç olmasından mı bilinmez özellikle sanatsal seramik üretiminde popülerliğini yitirmediğini söylemek yanlış olmaz. Bir eksen üzerinde dairesel hareket eden çömlekçi tornasında , hareketin sonucuna bağlı olarak yuvarlak formların dışına çıkmak mümkün değildir. Çanaklar, kaseler, tabaklar, şişeler , vazolar vb. gibi seramik formlar bunlara örnek olarak gösterilebilir.
Adem TUĞUÇ, Evolution, 30 x 10 cm, 2012
Elbette söz konusu sanat olunca kısıtlı formların oluşu yeni form arayışını beraberinde getirmiş, tornada şekillendirilmiş formları deforme ederek , daha müdahale edilebilir tasarımlar ortaya çıkmıştır. Yukarda gördüğünüz çalışmam aynı arayışın ürünü olup ; klasik formu, görünmez bir kalıp içerisine sıkışmışlarcasına yeni bir biçime kavuşturmayı hedefler. İlk bakışta tekerleği andıran bu silindir, aslında her biri çömlekçi tornasında şekillendirilmiş yüzlerce küçük formdan oluşmaktadır. Burda verilmek istenen asıl mesajın ne olduğunu şimdilik söylemeyeceğim. Eğer yorumlarınızda vermek istediğim mesaja yaklaşacak olursanız , bende o yoruma cevap vererek teyit edeceğim.
Güzel yazı ,
Tekerleğin icadı gibi birçok örnek verilebilir