Kur'an-ı Kerim'de adı geçen gıdalar - # 2 - Bakla

"Siz (ise şöyle) demiştiniz: "Ey Musa, biz bir çeşit yemeğe katlanmayacağız, Rabbine yalvar da, bize yerin bitirdiklerinden bakla, acur, sarmısak, mercimek ve soğan çıkarsın." (O zaman Musa:) "Hayırlı olanı, şu değersiz, şeyle mi değiştirmek istiyorsunuz? (Öyleyse) Mısır'a inin, çünkü (orada) kendiniz için istediğiniz vardır" demişti. Onların üzerine horluk ve yoksulluk (damgası) vuruldu ve Allah'tan bir gazaba uğradılar. Bu, kuşkusuz, Allah'ın ayetlerini tanımazlıkları ve peygamberleri haksız yere öldürmelerindendi. (Yine) bu, isyan etmelerinden ve sınırı çiğnemelerindendi." (Bakara, 2/61)

Yüce Allah buyurur: ... baklasını, acuru... (Bakara, 2/61) Kışta ne kökü ne de dalı yeşeren bitkidir. Bu kelimeden bir fiil türetilerek bekale denmiştir ki, yeşerdi demektir. Buna benzetilerek çocuğun yüzü açıldı denmiştir. (Râgıb el-İsfahanî, el-Müfredat)

Genel bilgi:

Bakla, baklagillerden, kazık köklü, yıllık bir bitkidir. Kökleri bir metre derinliğe kadar iner. Yan kökleri kuvvetli bir şekilde etrafa yayılır ve üzerlerinde yumrular meydana gelir. Tüysüz olan sapı bir metre kadar yükselebilir. Sap üzerinde sarmalı durumda yaprakları vardır. Çiçeklerin kendine has ve güzel bir kokusu vardır. Meyvesi, tohum araları bölmeli ve dolgun bir kapçıktır. Kapçık taze iken yeşil, olgunlaşınca esmerleşir ve sertleşir.

Kuru bakla, taze bakla’ya göre daha besleyicidir ama baklanın taze olanının faydaları daha çoktur. Orta cağında Avrupa'da bakla en önemli gıdalarından biriydi. Bunun iki başnedeni vardır: Hem protein bol içerdiği için insanlar ondan doyardı, hemde biçimi bol olduğundan dolayı.

Bakla hemen hemen her yerde yetişir. Çiçekleri, unu, kabuğu ve yaprakları da kullanılır. Baklayı kabuklarıyla yemek mineral ve vitamin kaybını azaltır. Baklanın taze yapraklarından salatası, çekirdeklerinden ise yemeği yapılır.

Besin değerleri	100 gram
Kalori	354 kcal
Protein	25 g
Karbonhidrat	53,7 g
Yağlar	2 g
Doymamış Yağ	1,1 g
Kolesterol	0
Lif	21 g
Su	8,7 g
Natriyum	92 mg
Kaliyum	1227 mg
Magnezyum	247 mg
Kalsiyum	92 mg
Fosfor	346 mg
Demir	6,8 mg
Çinko	1 mg
Folik Asid	82 µg
Ürik Asid	167 mg
Vitamin A	44 µg
Vitamin B1	0,7 mg
Vitamin B2	0,4 mg
Vitamin B6	2,5 mg
Vitamin C	52,9 mg
Vitamin E	1,1 mg
Karotin	0,3 mg

Sağlığı koruyan özellikleri:

· Bakla, insan sağlığı için çok önemlidir.
· Bedenin kötü kolesterol düzeyini düşürür.
· Bakla içerdiği insülinle kan şekerini düzene sokar.
· İçerdiği yüksek orandaki lifle kabızlık çekenlere iyi gelir, hatta kabızlığa meydan bile vermez.
· Hazmı kolaylaştırdığı ve dengeye koyduğundan, bakla ayrıca, hemoroid ve diğer kalınbağırsak sorunlarında da sağlığa yararlı etkiler sağlar.
· Mesane ve böbreğe faydalıdır. Özellikle mesane taş ve kumlara.
· Bakla suyu yüze sürülürse cildi parlatır ve güzelleştirir.
· Bakla tütsüsü ile ağaçlar tütsülenirse haşerelerin ağaç çiçeklerini dökmesini önler.
· Bakla, baklagillerdeki tüm sebzeler gibi bedenin kansere yakalanma rizikosunu azaltır.
· Bakla hazmı kolaylaştırır.
· İdrar yollarını temizler.
· Barsak parazitlerini düşürücüdür.
· Adet kanamalarını artırır ve kolaylaştırır.
· Doğum sonrası akıntıların gelişini rahatlatır.

Bakla pişirirken ilk suyu dökülürse gaz yapmaz.

---

Resimkaynak: 1