Hızlı okuma nedir? Hızlı okuma teknikleri

Bir yazıyı okuruz, bir resime bakarız. Aslında bunların ikisi arasında bir fark yoktur. Gözümüz şekilleri görür ve beynimize veriler gönderir. Ve mantığa bakılırsa ortalama bir sayfadaki resimle, yazıyı oldukça yakın sürelerde algılamamız gerekir, normal olanda budur. Ancak okumayı yanlış öğrendiğimiz ve bu durumun çoğu insanda aynı olduğu bildiğimiz için pek önemsemeyiz. Okumayı öğrenirken bazı yanlış alışkanlıklar geliştiririz. Gözle beyin arasında halledilmesi gereken bir işlemi labirente süreriz. Kelime guruplarına hatta daha normali cümle guruplarına bakmak yerine kelimelere, hecelere odaklanırız, dudakları kıpırdatırız yada gördüğümüz şeyleri seslendiririz yani sesli okuruz, bir kelimeyi anlamadığımızda geri döneriz, okuduğumuz şeyleri düşünürüz hatta hayal kurarız (evet beyni kullanmazsak veya az kullanırsak o kendisine oyalanacak bir şeyler bulur.) Bütün bunlar okumayı yavaşlatan şeylerdir.

Dakikada 200 kelime okuyorsanız okuma kapasitenizin büyük bir bölümünü kullanmıyor ve kendinizi yoruyorsunuz demektir. Okumamamızın temel nedenleri arasında; okuduğumuzu anlamamak, yavaş okuduğumuz için hayallere dalmak, sıkılmak veya okurken yorulmak vb. durumlar vardır. Bütün bunlardan kurtulmak için okuma isteği ve kısa sürelide olsa azimli bir Hızlı okuma eğitimi yeterlidir.

Hızlı okuma eğitimi almaya karar vermek için hızlı okumanın bize neler kazandıracağı bilincine varmamız gerekir. Bu bilgi, iletişim ve hız çağında yavaş okuyarak zaman kaybetme lüksümüz yoktur, ve bahanelerin arkasına sığınarak okumama gibi bir şansımızda yok. Örnek verecek olursak; dörtyüz sayfalık bir kitapta ortalama yüzbin kelime bulunur. Bu kitabı dakikada 150 kelime okuyan bir kişi 10 saatte, 500 kelime okuyan bir kişi 3 saatte, 1000 kelime okuyan bir kişi ise 1.5 saatte bitirebilir. Örnekten de anlaşılacağı gibi aslında vaktimizi boş yere harcıyoruz değil mi?Hızlı okumayı engelleyen etkenlerden en önemlilerinden biri “hızlı okursak anlayamayız” korkusudur. Haksızda sayılmayız aslında okumaya başlayalı beri tane tane okuma, yüksek sesle okuma öğretildi bizlere. Dakikada 6000 kelime okuduğu halde, okuduğunu anlayan insanlar vardır. Ortalama bir insan kendi kendine uğraşarak okuma hızını dakikada 150 kelimeden 1000 kelimeye çıkarabilir.

Buraya kadar sorunlardan bahsettik, birazda çözümlerden bahsedelim. Aşağıda okumanızı hızlandıracağını düşündüğüm bazı egzersizler bulacaksınız. Ama bu egzersizlerin %100 doğru olacağına dair garanti veremem. Bu konuda yazılmış kitaplar var. Gelelim okumanızı hızlandıracağını ve anlamanızı güçlendireceğini düşündüğüm tavsiye egzersizlere;

1. Göz sağlığınıza dikkat edin. Görme bozukluğunuz varsa bir göz doktoruna muayene olun. Gözlük takmaktan hoşlanmıyorsanız lens kullanabilir veya lazer ameliyatı olabilirsiniz. Kitap olurken ışığın gözünüze değil yazıya gelmesini sağlayın,konumunuzu ışığın sol tarafınızdan gelecek şekilde ayarlayın. Soldan sağa okuduğumuz için ışık gözümüze yansımayacak ve görme oranımızı artıracaktır. Okumalarınızda her saat başı ara verin.

2. Az okumanın temel sebeplerinden biride gözlerin çabuk yorulmasıdır. Göz kaslarınızı geliştirmek için A4 kağıdına büyük bir yuvarlak çizin ve içini karalayın. Bu kağıdı gözlerinizle aynı seviyeye gelecek şekilde duvara asın. Ve gözlerinizi ayırmadan bu noktaya odaklanın. Ilk başlarda gözleriniz ağrıyabilir, bu normaldir. Bu egzersizi kısa aralıklarla tekrarlayın. Kademe kademe odaklanma süresini artırın. Egzersizi tamamladığınızda uzun süreli kitap okumaları daha etkili ve zevkli hale gelecektir.

3. Normalde gözümüz ve beynimiz hızlı okumaya hazırlıklı değildir. Zaten bu sebeple yavaş okuruz, anlayamama kaygısı hissederiz. Ilk önce gözlerimizi hızlı okumaya alıştırmamız gerekiyor. Bir yazıyı okurken gözümüz sanıldığının aksine düz çizgi üzerinde değil zikzaklar çizerek hareket eder. Yani gözümüzü kaydırarak değil kelime yada kelime guruplarına odaklanarak okuruz. Bir gazete sayfası alın, satır başlarında ve satır sonlarında bulunan kelimeleri renkli kalemle işaretleyin. Ve gözlerinizi hızlı bir şekilde bu kelimelere sırasıyla odaklayın. Okumaya ve anlamaya çalışmayın. Sadece olabildiğince hızlı bir şekilde gözlerimizi kaydırarak yazıyı bitirin. Bu egzersizi uzun süre kısa aralıklarla tekrarlayın. Kendiniz bu konuda yeni egzersizler geliştirin. Çapraz kaydırma, sütun olarak kaydırma vb.

4.Yavaş okumamızın en büyük sebeplerinden biride hece hece yada kelime kelime okumaktır. Bu egzersiz için parmağınızı yada bir kalemi kullanabilirsiniz. Yazının üzerine kalemi yada parmağınızı koyun ve yazıyı hızlı bir şekilde tarayın. Okuduğunuzu anlamaya çalışmayın, sadece gözünüzü kaleme uyum sağlayabilecek şekilde hızla kelime guruplarına odaklayın. Evet yanlış okumadınız kelimelere odaklanmak yerine kelime gurupları yada cümlelere odaklanın. Pes etmeyin ve sürekli olarak egzersizi uygulayın.

5. Okumalarda en önemli sorunlardan biri geri dönmelerdir. Çoğunlukla bir paragrafı yada kelimeyi anlamadığımızda geri döneriz. Ama bu yanlıştır, ve büyük vakit kaybıdır. Bilindiğinin aksine cümlelerde bazı kelimeleri atlamak anlamayı olumsuz etkilemez. Beyin eksikleri tamamlama gibi mükemmel bir yeteneğe sahiptir. Bunu iyi kullanın, bilerek bazı kelimeleri atlayın. Bu size zaman kazandıracak ve beyninizin tamamlama yeteneğini geliştirecektir. Kendinizi geri dönmeleri önleyecek şekilde şartlandırın. Anlamını bilmediğiniz kelimeler için sözlük kullanabilirsiniz.

Ve son olarak her önünüze geleni okumayın. Lüzumsuz bilgiler zamanınızı tüketmekten başka bir işe yaramaz. Ve bunu asla unutmayın, beynimiz çöplük olacak kadar değersiz değildir, Beyninizi çöplük haline getirmeyin. Gerekli egzersizleri yapın ve sürekli okuyun. Bildiğiniz gibi işleyen demir ışıldar. Ne okuyalım? diye düşünmeyin. Çevrenizde onları farketmemizi, kendilerine ulaşmamızı bekleyen milyonlarca yararlı bilgi var. Yeterki arayış içinde olalım.

Hızlı okuma konusunda Mustafa Ruşen, Adil maviş, Tony Buzan gibi yazarların Hızlı Okuma kitaplarını okumanız gerekiyor.