Ludzie żyjący w klatkach - mroczny sekret Hongkongu

wojciechsiryk (56)in #polish • 6 years ago

Przed pierwszą wizytą w Hongkongu bardzo interesowałem się tym miejscem. Chciałem poznać każdy aspekt funkcjonowania „stolicy światowego kapitalizmu”. Godzinami czytałem artykuły i oglądałem kolejne dokumenty. Najbardziej poruszające były te, które skupiały się na warunkach życia najbiedniejszych. Przerażające fotografie, szokujące dane i chwytające za serce relacje. Ludzie żyjący w klatkach dwa metry na metr, za które muszą co miesiąc płacić równowartość 200-300 dolarów amerykańskich (sic!), obskurne kabiny mieszkalne i dzika zabudowa na dachach wieżowców. Jak wiecie interesują mnie najbogatsze miejsca na świecie, jednak ten temat tylko pozornie nie pasuje do profilu mojej działalności. Miejsca, które odwiedzam staram się prezentować od A do Z, więc skoro w tak bogatym mieście dzieje się coś tak niepokojącego, to chciałem to zobaczyć i przede wszystkim zrozumieć. Okazało się, że dotarcie w takie miejsca nie jest łatwe. W poprzednich tekstach pisałem, że większość mieszkańców Hongkongu żyje normalnie, także to nie jest tak, że pół godziny po przylocie do Hongkongu można od ręki znaleźć skrajną biedę na ulicach. Trzeba mieć rozeznanie i kontakty. Pytałem o to mojego przewodnika. Stwierdził, że jest to zjawisko marginalne i nie da się tak po prostu wejść z ulicy w takie miejsca.

Konkrety. O jakim problemie mowa? W jednym z najbogatszych miast świata najbiedniejsi żyją w tragicznych (w pełnym tego słowa znaczeniu) warunkach. Mowa o tzw. „cage homes” i „cubicle homes” (klatki i kabiny mieszkalne). Rzadziej mówi się o „rooftop slums” (dzika zabudowa na dachach). Ile ludzi żyje w takich warunkach? Hongkong liczy 7,4 mln mieszkańców. W klatkach w 2007 roku mieszkało ok. 50 000 osób. W kabinach? Ciężko oszacować. Kiedyś spotkałem z szacunkiem „kilkaset tysięcy osób”. Myślę, że był on przesadzony. Według SoCO (Society for Community Organisation) w Hongkongu w „nieodpowiednich warunkach” żyje ok. 100 000 osób. Wychodzi na to, że co najmniej 1% populacji ma poważny problem z dachem nad głową. Dla porównania - w Polsce mamy ok. 35 000 bezdomnych (niecałe 0,1% populacji). Niestety nie wiem ile osób w naszym kraju żyje w fatalnych warunkach, bo najpierw należałoby to jakoś zdefiniować, a później policzyć. Nie ma u nas takiego problemu z powierzchnią, ale na pewno nie brakuje ludzi, którzy żyją w różnego typu ruderach. Czy również będzie to 1%? Chyba nie. Wydaje mi się, że trochę mniej, ale to tylko moje przeczucie. Tak czy inaczej - wychodzi na to, że w Hongkongu ten problem jest duży, jednak nie ekstremalny.

Czy winny jest rynek? W Hongkongu ziemię kontroluje rząd. Budownictwo publiczne to według różnych szacunków to od 30 do 50 procent wszystkich budynków mieszkalnych. Jak widać - sporo w tej dziedzinie interwencji rządu. Wydaje mi się, że tutaj nie chodzi o za dużo albo za mało wolnego rynku. Hongkong jest po prostu ekstremalnie przeludniony. Bogaci muszą płacić rekordowe kwoty za apartamenty, zwykli mieszkańcy muszą płacić rekordowe kwoty za najzwyklejsze mieszkania, a najbiedniejsi muszą płacić rekordowe kwoty za najgorsze mieszkania. Dostaje się wszystkim, tylko w przypadku kilku procent najbiedniejszych problem jest najbardziej widoczny i poruszający.

Tak jak wspomniałem na początku (i w drugim odcinku mojego programu) - bolączki hongkońskiego rynku nieruchomości to obszerny i bardzo złożony problem. Podejrzewam, że aby zrobić o tym rzetelny reportaż filmowy, musiałbym poświęcić tyle, ile poświęciłem na cały Hongkong. Niestety - zabrakło zarówno czasu, jak i budżetu. Może kiedyś. Polecam wbić w Google „cage homes” i „cubicle homes”. Na YT dawno temu widziałem ciekawy dokument „Once Upon a Rooftop | Real Stories Category | PBS Online Film Festival”.

Na zdjęciach osiedle Quarry Bay. Wygląda źle, jednak to akurat nie jest dzielnica mieszkań w klatkach i kabinach.