Miętus Adam Józef nauczyciel w NSZ

Urodził się 12 grudnia 1892r. we wsi Rogi w powiecie Krośnieńskim dawnym województwie Rzeszowskim. Jego rodzice Karol i Anna z domy Wilusz byli nauczycielami Do dziesiątego roku życia przebywał razem z rodzicami we wsi Rogi edukację zaczął w gimnazjum w Jaśle w 1912 zdał maturę, następnie studiował na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego, które zostały przerwane wybuchem wojny od lipca 1914r do czerwca 1915 roku mieszkał z rodzicami we wsi Rogi skąd został powołany do armii austriackiej w której służył do października 1918 roku (K.K. Landwehr-Infanterieregiment Przemyśl Nr.18 -Pułk Piechoty). Po powrocie znów został powołany tym razem już do armii polskiej od 1918 do maja 1919 pełnił służbę na Dworcu Kolejowym w Jaśle, po zdemobizowaniu powrócił na Uniwersytet w Krakowie. W sierpniu 1920 kolejny raz został powołany do wojska gdzie służył w Ochotniczym Batalionie Akademickim a potem do października Batalionie Wartowniczym w Podgórzu. Pierwszą pracę jako nauczyciel zaczął w listopadzie w Jaśle i tam uczył w Prywatnym Gimnazjum Żeńskim oraz Gimnazjum Państwowym do czerwca 1922 następnie przeniósł się do Zawiercia gdzie uczył w prywatnym gimnazjum pani H. Malczewskiej do 1925r. Od września zaczął nauczać w Poznaniu w liceum i gimnazjum im Paderewskiego, tam też ukończył Państwowe Konserwatorium Muzyczne (1925/26).

1 września 1939r został powołany rozkazem mobilizacyjnym do DOK VII Poznań z którą się wycofał do Chełma gdzie został ranny w nogę i po wyzdrowieniu trafił do niewoli niemieckiej po kilku dniach został zwolniony i przyjechał do Kielc. Zamieszkał u siostry Marii Lubertowiczowej zamieszkałej przy ulicy Czarnowskiej 10 ( prawdopodobnie późniejszej nauczycielki w szkole podstawowej nr 1 w Kielcach jeszcze na ulicy Sienkiewicza 8) u której przebywał do września 1940 roku a następnie przeniósł się do Zagnańska k. Kielc gdzie zamieszkał w domu dr. Urbanowskiego szwagra późniejszego dowódcy Brygady Świętokrzyskiej Antoniego Szackiego ps. „Bohun” z którym prowadził tajne nauczanie. O nim jedynym płk " Bohun " napisał po latach w swoich wspomnieniach "Byłem dowódcą Brygady Świętokrzyskiej NSZ" tak: "Te tajne komplety licealne i gimnazjalne prowadził prof. Miętus, człowiek o wybitnych zdolnościach pedagogicznych i dużej wiedzy". Przez 2 lata byli bliskimi znajomymi i sąsiadami, mieszkając w pokoikach na piętrze obok siebie, pracowali. Prawdopodobnie Adam Miętus, przed zaprzysiężeniem w NSZ, był już w Związku Jaszczurczym podobnie jak dr Albin i Antoni Szacki, który był głównym organizatorem ZJ na terenie powiatu Kielce - północ i jego pierwszym komendantem. W czerwcu 1942 r. do domu pp. Urbanowskich przyjechała z Małkini żona Antoniego Szackiego - Zofia z czwórką dzieci: Barbarą, Marią, Krystyna i Antonim. Profesor Adam pomieszkiwał jakiś czas w Lekominie u leśniczego Leona Wielowieyskiego i 10 sierpnia 1942 r. powrócił do Kielc i objął posadę w magistracie gdzie pełnił funkcje tłumacza i sekretarza burmistrza[1] aż do „wyzwolenia”. Do Narodowych Sił Zbrojnych[2] został wprowadzony przez prof. Bolesław Kozłowskiego ps. Opal ,Profesor" nauczyciela w przedwojennym gimnazjum im. Śniadeckich* członka ONR szefa wydziału szkolnego SCN-Służba Cywilna Narodu [3] na początku roku 1943 został zaprzysiężony. Pełnił funkcje referenta oświatowo-propagandowego przy Okręgu Kieleckim NSZ , był członkiem Komendy Miasta Kielce współredaktorem gazetki „Iskra”. Razem z prof. Kozłowskim aresztowani podczas łapanki pod koniec 1943 lub na początku 1944r [4], prof. Kozłowski został wysłany na roboty do Niemiec a prof. Miętus został w Kielcach. Ożenił się w 1945 z Janiną Marią Oleszczuk pracownikiem kieleckiego magistratu* W roku 1945 pojął pracę w Liceum im. S. Żeromskiego i w Państwowym Liceum Pedagogicznym na ul Leśnej 16. Był pod baczną obserwacją Urzędu Bezpieczeństwa 15 marca 1950r. odbyła próba werbunku na informatora przez UB ale nieudana. Mieszkał do śmierci na ulicy Żytniej 16 w Kielcach

Współpracował z redakcjami pism: „Przegląd Muzyczny”, „Śpiewak”, „Ruch Muzyczny” "Orlęta " oraz po wojnie Słowem Ludu gdzie redagował kącik „Z sali koncertowej". Bardzo mocno zaangażowany w edukację i propagowanie muzyki klasycznej, kiedy w Kielcach powstała filharmonia, wprowadzał słuchaczy w tajemnice muzyki, objaśniał biografie kompozytorów. W archiwalnych czasopismach z Poznania jest wzmianka o utworzeniu komitetu aby przygotować uroczyste pożegnanie Karolowi Szymanowskiemu[6] oraz telegram kondolencyjny przesłany przez prof. Adama Miętusa z Kielc do żony Feliksa Nowowiejskiego z powodu śmierci kompozytora znajdujący się w Archiwum rodziny Nowowiejskich.

W wyniku potrącenia przez samochód na ulicy Ogrodowej trafia do szpitala gdzie w skutek komplikacji i powikłań z bardzo trudno gojącą się raną nogi umiera. Zmarł w 19 IX 1973 w Kielcach pochowany na cmentarzu Starym w Kielcach

• prof. Miętus nie mieszkał przed wojna w Kielcach więc prawdopodobnie chodziło o szkołę katolicką w której pracowali Bolesław i Zofia Kozłowscy. Z prof. Kozłowskim został zapoznany przez późniejszego dyrektora liceum im St. Żeromskiego Jana Strasza

*Janina Maria Miętus z domu Oleszczuk c. Romana i Agnieszki ur.22 XII 1913 w Oleśnie ? zm.9 VI 1985 w Kielcach. Członkini organizacji „Białego Orła”, żołnierz AK pseud. Zosia, odznaczona Brązowym Krzyżem Zasługi z Mieczami. To ona na polecenie prezydenta Stefana Artwińskiego i Mariana Kosierkiewicza kierownika biura ewidencji, niszczyła znajdujące się tam dokumenty wojskowe. Janina Oleszczuk, która przez kilka dni wynosiła z urzędu wybrane dokumenty i paliła je we własnym mieszkaniu. Ta dzielna kobieta, późniejszy żołnierz Armii Krajowej, działająca pod pseudonimem „Zosia”, już po latach złożyła relację. ( prawdopodobnie też była członkiem lub współpracowała z NSZ " Biuro fałszerstw” jak również jej brat Oleszczuk Feliks)[5]

Źródła:

[1]W tym czasie funkcję burmistrza przejął były wiceprokurator okręgowy M. Bogdanowicz. W Zarządzie Miejskim zatrudnionych było blisko stu pracowników w kilku wydziałach.

[2] Narodowe Siły Zbrojne (NSZ) formalnie powstały 20 września 1942, gdyż tego dnia pierwszy komendant główny NSZ, płk Ignacy Oziewicz wydał rozkaz nr 1/42, w którym zawiadamiał o objęciu powyższej funkcji. Faktycznie proces formowania NSZ rozpoczął się w lipcu 1942

[3] Służba Cywilna Narodu to pion cywilny Narodowych Sił Zbrojnych, konspiracyjna organizacja utworzona w 1942 przez działaczy Obozu Narodowo-Radykalnego, kierowana przez Organizację Polską. Wbrew temu co się powszechnie sądzi Narodowe Siły Zbrojne nie były jedynym tworem rozłamowej części Stronnictwa Narodowego (tej części, która nie podporządkowała się umowie scaleniowej NOW z AK) i Obozu Narodowo Radykalnego. Oprócz własnych sił zbrojnych utworzono także konspiracyjną administrację, pod nazwą Służba Cywilna Narodu, której celem było przygotowanie kadr fachowców różnych specjalności, a także wypracowanie koncepcji ustrojowych, prawnych, administracyjnych i gospodarczych, które ukazywały się w postaci podręczników i opracowań.

[4] IPN Ki 025/30 Akta operacyjne dotyczące Adama Miętusa s. Karola

[5] IPN Ki 105/164 s.126 Sprawa zagadnieniowa dot. operacyjnego rozpoznania b. członków i dowódców Brygady Świętokrzyskiej NSZ

[6]Polska oddaje hołd pamięci K. Szymanowskiego. Uroczystości żałobne na dworcu w Poznaniu, "Kurier Poznański", 6 IV 1937, nr 153 cyt.. „1 kwietnia, na wieść o zgonie kompozytora w Lozannie (29 marca), zebrało się w Pałacu Działyńskich grono osób, aby przygotować uroczyste pożegnanie zmarłego twórcy w Poznaniu. Wyłoniono komitet organizacyjny uroczystości (Zdzisław Jahnke, Zenon Kosidowski, Zygmunt Latoszewski, Adam Miętus, Witold Noskowski, Zygmunt Zaleski), któremu przewodniczył dr Leon Surzyński. Wagonowi-kaplicy, udekorowanemu przez poznańską kwiaciarnię Piotra Skrzypczaka, towarzyszyło od granicy w Zbąszyniu …”