Jak Imperium Osmańskie złamało potęgę Egiptu mameluków?

franino (56)in #pl-blog • 5 years ago (edited)

grafika,1.png

Po wygranej wojnie z Persją Safawidów i pokonaniu w otwartej bitwie wojsk szaha Isma'il I na równinie Czałdyran w 1514 roku, rozbijając niemal doszczętnie siły perskie, zagarniając wschodnią Anatolię i umożliwiając sobie bezpieczną drogę do kampanii przeciwko Egiptowi mameluków. Kampanii, która w na przełomach 1516-1517 umożliwiła Imperium Osmańskiemu powiększenie swoich obszarów o prawie 1/2 swojej ówczesnej wielkości i otwierając okres złotej ery istnienia osmańskiego kolosa, który posiadał po podboju Egiptu panowanie nad trzema kontynentami!

Początek kampanii

(Źródło grafiki-https://i.pinimg.com)

Przed najazdem na ziemie sułtanatu mameluków Selim I zajął emirat Dulkadiru — państwo buforowe pomiędzy Osmanami a mameluckim Egiptem.

Pierwszą poważną bitwą po wkroczeniu armii osmańskiej była bitwa pod Marj Dabiq w pobliżu Aleppo w 1516 roku. Wojska mameluckie pod dowództwem Al-Ashraf Qansuh al-Ghawriego-sułtana Egiptu były złożone z doborowych mameluków królewskich, kontyngentów beduińskich, syryjskich wraz z wojskami pospolitego ruszenia. W formacjach wojsk mameluków brak było broni palnej, a sama ich armia walczyła tradycyjnymi metodami bez użycia artylerii, arkebuzów, a z wykorzystaniem kawalerii i łuczników. W przeciwieństwie do armii egipskiej, wojska Selima I były wyposażone w broń palną, artylerie i mieli doświadczenie, w jaki by sposób tej broni efektywnie użyć, by zminimalizować swoje straty. Ciężka jazda mamelucka po ataku na pozycje osmańskie została zmasakrowana ogniem z broni palnej janczarów i artylerii, mimo początkowych sukcesów w starciu spahisów z kawalerią wroga. Gdy kawaleria osmańska ustąpiła, miejsca atakującej ich kawalerii mameluków to dopiero wtedy do bitwy, weszła artyleria i janczarzy, którzy zadali ciężkie straty we wrogiej kawalerii nacierającej na pozycję wojsk Selima. W bitwie zginął sułtan mameluków Al-Ashraf Qansuh al-Ghawri. Bitwa umożliwiła zajęcie całego obszaru Syrii i wkroczenie do Damaszku. Mimo wielkiej klęski w tej bitwie Egipt nie był jeszcze na straconej pozycji...

Zajęcie Syrii i dalszy etap wojny

(Żródło grafiki-https://i.pinimg.com)

Po wyrwaniu Syrii z rąk mameluków wojska osmańskie miały otwartą drogę na Egipt, jednak w bitwie pod Yaunis Khan siły kawalerii mameluckiej próbowały zaatakować armię osmańską przekraczającą miasto Gaza w drodze do Egiptu. Osmańska armia dowodzona przez wielkiego wezyra Hadima Sinana Paszę szybko rozbiła mameluków, używając oddziałów kawalerii i janczarów wyposażonych w broń palną. Droga na Egipt stała otworem...

Nowo wybrany sułtan mameluków Tuman bay II rozpoczął pośpieszną rekrutację wojsk z różnych klas społecznych i Beduinów i wyposażając w ograniczonym stopniu swoje oddziały w broń palną. Do kolejnej bitwy doszło w 22 lub 23 stycznia 1517 pod Ar-Rajdanijją. W bitwie mamelucy posiadali działa, jednak były nieruchome i wkopane w ziemie, a oni sami mieli małe doświadczenie w użyciu tej broni w przeciwieństwie do Osmanów, którzy szybko wygrali pojedynek artyleryjski ze swoim przeciwnikiem. Podobnie jak w poprzednich bitwach ataki kawalerii mameluckiej zostały zdziesiątkowane ogniem dział wojsk osmańskich. W trakcie bitwy zginął wielki wezyr Sinan Pasza. Tumanbaj wycofał się wzdłuż Nilu, a 26 stycznia wojska osmańskie dotarły, na przedmieścia Kairu a dzień później część wojsk wkroczyło, do miasta. 27 stycznia osmański garnizon Kairu został zaskoczony przez Tumanbaja i rozbity. Sytuacja szybko zmieniła się po wkroczeniu sułtana Selima do miasta i użyciu artylerii, by zburzyć mameluckie umocnienia w mieście. Walki w Kairze trwały jeszcze do 30 stycznia i zakończyły się rozbiciem większości oddziałów mameluków w mieście. Sułtan Egiptu po przegranej walce zbiegł z miasta.

Do marca 1517 roku jeszcze przez krótki czas niedobitki wojsk Tuman baja II, walczyły jeszcze nad Nilem, jednak został pokonany i schwytany, a 13 kwietnia został powieszony u bram Kairu. Odtąd Egipt był jedną z prowincji Imperium Osmańskiego pod zarządzeniem namiestników wybieranych przez sułtana.