Ethereum Platformu Nasıl Çalışır? Ethereum Neden Geleceğin Bitcoini? [Cointurk 3.Projesi]

Merhaba arkadaşlar. Bugün sizlere Ethereum'un tarihi gelişim sürecinden, işleyiş tarzından ve ethereum platformunun ne sıklıkla kullanıldığından bahsedeceğim. Öncelikle şunu belirtmek isterim ki ethereumu, bilgisayarlardan oluşmuş bir ağ veya içerisinde bilgisayarları barındıran koca bir bilgisayar olarak tanimlayarak yazımı okursanız sistemi daha iyi anlayabileceğinizi söyleyebilirim.

Öncelikle ethereum u anlamak için tarihi gelişimini anlamamız gerek diye düşünüyorum. Satoşi Nakamoto nun 2008-2009 yılında blokchain teknolojisini bitcoin ile bizlere tanıştırmasının ardından aynı teknolojiyi kullanan 2013 yılında rus asıllı kanadalı Vitalik Buterin tarafından ethereum hakkında bir yazı yazılır ve yazısında blokchain teknolojisinin açık taraflarından bahseder.

Öncelikle ethereum u anlamak için tarihi gelişimini anlamamız gerek diye düşünüyorum. Satoşi Nakamoto nun 2008-2009 yılında blokchain teknolojisini bitcoin ile bizlere tanıştırmasının ardından aynı teknolojiyi kullanan 2013 yılında rus asıllı kanadalı Vitalik Buterin tarafından ethereum hakkında yazı yazıyor ve yazısında blokchain teknolojisinin açık taraflarından bahsediyor.

Blokchainin açık taraflarını giderebileceğini öne sürerek ilk ICO sunu 2014 yılında piyasaya sunar. 1 ay içerisinde projesi için 14 milyon dolar toplar ve sonucunda yatırımcılarına 60 milyon ether dağıtır. (Bu arada ethereum kurulan sistemin adı, ether ise sistemde kullanılan kriptoparanın adıdır.)

2015 yılında JP Morgan ethereum platformu üzerinde kendi blokchain uygulaması olan quorum u geliştiriyor (Bu uygulama JP Morgan ın dünya üzerinde var olan taşınmaz mallarının transferlerinde kullanılıyor). Tabi bu teknoloji ortaya çıktığında dönemim JP Morgan CEO su bitcoin alan kişilerin ahmak olduğunu söyleyerek kendisi yüklü miktarda bitcoin almıştır.

(Ethereum yaratıcıları bitcoin i 1. nesil blockchain, ethereumu ise 2. nesil blockchain olarak tanımlamaktadırlar.)

Ethereumun kısa bir tarihinin ardından şimdi sizlere çalışma prensibinden bahsedeceğim.
Ethereum bir yatırım aracı olmasının yanında aslında koca bir bilgisayardır. Bu bilgisayar dünyanın her yerine dağılmış durumdadır. Günümüz bilgisayarlarından ethereum bilgisayarını ayıran özellikler ise;
günümüz bilgisayarları bir server yada bir bulut teknolojisini kullanarak çalışmaktadır. Ethereum bilgisayarında ise bilgisayarınıza bir yazılım indiriyorsunuz ve kuruyorsunuz. Kurduğunuz uygulama Ethereum networküne dahil diğer bilgisayarları buluyor ve bulduğunuz bilgisayarlar başka bilgisayarları buluyor derken ethereum bilgisayarına dahil tüm bilgisayarların bulunması tamamlanınca sizin bilgisayarınız da ethereum bilgisayar sisteminde online oluyor.

Bu oluşturulan ağa ise ETHEREUM deniliyor. Ethereum ağındaki her bilgisayar ethereum Virtual Machine (EVM) adı verilen bir sanal makine çalıştırıyor. Bu sanal makine, ethereum tarafından sağlanan özel programlama dilleri (solidity, viper, serpent) ile yazılmış herhangi bir uygulamanın ethereum bilgisayar ağı üzerinde çalışmasına izin veriyor. Şöyle bir örnekle açıklamaya çalışırsak;
Bilgisayarınıza bir uygulama kurduğunuzda ethereum bilgisayar ağına bağlı başka bir bilgisayarda kurmuş olduğunuz program çalışır ve siz programın hangi bilgisayarda çalıştığını ve ilgili programın çalıştığı bilgisayar sahibi de bilgisayarında uygulamanın çalıştığını bilmez. Böylece güvenlik sorunu kısmen ortadan kalkmış olur. Bu merkezi olmayan bir uygulamadır. Ethereumun turing complete bir yapısı ( yani sisteme eklenecek yeni bir özellik için sistemin 0 dan yapılmadı yerine ihtiyaca cevap verecek programın yapılıp sisteme dahil edilmesidir) olması nedeniyle birçok sorunun üstesinden gelebilme özelliği vardır.

Ethereum paltformunun bize sağladığı özellikler ise;
Güvenlik (şu anda kullanılan 3. nesil versiyonu metropolis versiyonudur. yakında çıkacak olan 4. nesil versiyonu ise serenity versiyonudur. Serenity versiyonunda güvenlik kapsamında kullanılacak şifreleme algoritmasına kullanıcılar karar verebilecek)
Şeffaflık (Openledger)
Aracısız bir sistemdir (Peer to peer)
Tek bir noktadan yönetilmez. (Merkezi olmayan yapı)

Ethereum blokchain teknolojisi ile çalışırken bitcoinde olmayan bir sistem kullanmıştır. Bu da akıllı kontratlar sistemidir. Ethereum akıllı kontratlar ile çalışır. Yanı akıllı kontratlar küçük birer programcıklardır. Tıpkı exel de var olan "eğer......olursa....." gibi bazı şartların yerine gelmesi neticesinde sıradaki programcık çalışır ve bu şekilde sistem güvenli şekilde devam eder.
Akıllı konrtatlarda aşağıdaki fonksiyonlar bulunur:

Adres: bu yazılımların 24 byte lık bir adresleri bulunur. Bu yazılımı yazan kişinin adresinin olması şarttır. Bu fonksiyonu kişinin adı soyadı gibi düşünebilirsiniz.

State: Durum. işte can alıcı nokta burasıdır. durum bölümünde gerçekleşecek ihtimalleri yazarız ve her bir ihtimal gerçekleştiğinde sıradaki durum açılır ve bu şekilde sistemde tanımlı kaç durum varsa her biri şartlar gerçekleştikçe açılır ve sistem işler.

Amount: miktar bölümünde ise belirli bir etherin tutulabileceği bir miktar belirlenerek ilgili haneye yazılır ve durumlar gerçekleştikçe para ile ilgili bir transfer söz konusu olduğunda miktar kısmındaki para miktarı kadar işlem gerçekleştirmemizi sağlar.

Nonce: belirlibir nonce yani zorluk değeri de programda yer alır.

Code: eğer kod yazılırsa para transferlerinde güvenliği sağlamış oluruz. Yani hesabı kullanacak kişileri tanımlayabiliriz.

Evet arkadaşlar sizlere ethereum'un kısa bir tarihi gelişiminden ve çalışma prensibinden bahsettim. Kısaca tekrar edersek; Blokcahinden esas farkını akıllı kontratları kullanması oluşturmaktadır. Diğer farkı ise bitcoin de 1 blok oluşumu 10 dakika sürerken ethereum da ise bu süre 15-16 saniyedir. Bu da transferlerin daha hızlı gerçekleşeceğini ortaya koymaktadır.

Bu arada belirtmeden geçmek istemedim. Ethereum kurucusu olan Vitalik Buterin'in güzel bir sözü vardır. Onu da sizlerle paylaşmak isterim: "Çoğu teknoloji, işleri otomatikleştirip çalışanları uzaklaştırırken, blokchain merkezi yapıları ortadan kaldırmaktadır. Uber taksi şoförlerinin işini tehdit edebilir ancakBlokchain uberin varlığına ne kadar ihtiyaç kaldığını yeniden düşünmemize imkan kılmaktadır."

Bence gayet güzel bir düşünce.

Peki tüm bu bilgilerin ışığında ethereum gelecek vaad ediyor diyebilir miyiz? Tabiki de büyük harflerle EVET. Nedeni ise; gerek akıllı kontratlarla çalışan bir altyapısının olması nedeniyle birçok token ın ethereum platformunu seçmesi gerekse yeni düşüncelere açık olarak sistemini güncelleyip geliştirmek için çalışmalarına büyük hızla devam etmesi nedeniyle piyasada yerini sağlamlaştırmaya devam etmektedir. Her ne kadar Singapur Ulusal üniversitesi tarafından yapılan akademik bir çalışmada ethereum üzerinde tanımlı 19.366 akıllı kontrattan 8.833 tanesinde kontratın manipüle edilip sonucunda kazanç elde edilebilecek güvenlik açığı bulunsa bile aşağıda gösterdiğim çok sayıda coinin ethereum platformunu kullanmasına engel olmadığını görerek güvenlik açığının üstesinden geldiklerini rahatlıkla söyleyebiliriz.

Yolun açık olsun Ethereum.