Czołem! Dzisiaj przedstawię wam historię najlepszego karabinu powtarzalnego w historii, który to używany jest po dziś dzień, a mianowicie niemieckiego Gewehr 98. Miłej lektury!

Historia tej broni zaczyna się w 1886 roku, kiedy to armia francuska wprowadziła na swe wyposażenie karabin Lebel Mle 1886, który to był pierwszą konstrukcją strzelającą na proch bezdymny. W tym momencie Kaiser uznał, że jego bojownicy nie mogą być gorsi dlatego też Niemcy wprowadzili na wyposażenie swego wojska Gewehr 88, jednak była to konstrukcja nieudana, gdyż przy jej tworzeniu był obecny pośpiech. Przejawiało się to w tym, że błędnie zaprojektowano przewód lufy, zaś konstrukcja wieloczęściowa osłabiała wytrzymałość mechaniczną zamka. Jasnym było w tej sytuacji, że natychmiast potrzebna jest zmiana karabinu na lepszy i tak oto pod koniec XIX wieku w firmie Waffenfabrik Mauser grupa konstruktorów pod przewodnictwem dyrektora technicznego Paula Mausera opracowała nową broń, która została przyjęta na wyposażenie wojska w 1898 roku pod nazwą Gewehr 98.

Lebel Mle 1886

Gewehr 88

Paul Mauser Twórca Karabinu Gewehr 98

Karabin ten nie trafił jednak w odróżnieniu od swego poprzednika od razu do produkcji wielkoseryjnej. Początkowo zostało wyprodukowanych 10000 egzemplarzy, które przekazano wybranym jednostkom piechoty do testów, które zakończyły się pozytywnie i spowodowały, że zakupiono u Mausera licencję oraz rozpoczęto przygotowania do podjęcia produkcji karabinów Gewehr 98 w Arsenałach Królewskich w Prusach w fabrykach w Erfurcie, Gdańsku i Spandau oraz w bawarskim Arsenale Królewskim w Amberg. Pierwsze duże dostawy trafiły do Marynarki Cesarskiej w 1901 roku, następnie otrzymał je Niemiecki Wschodnio-Azjatycki Korpus Ekspedycyjny oraz trzy pruskie Korpusy Gwardii. W 1904 roku doszło do pierwszego większego zamówienia karabinów Gewehr 98 w firmach prywatnych. Zamówiono 290 000 egzemplarzy w Waffenfabrik Mauser oraz 210 000 w Deutsche Waffen und Munitionsfabriken. Produkcja, która odbywała się zarówno w zakładach państwowych jak i prywatnych sprawiła, że już w 1907 roku przezbrojono w nową broń prawie wszystkie regularne jednostki. Do roku 1912 udało się uzbroić w karabiny Gewehr 98 większość oddziałów rezerwowych i czynnych jednostek Landwehry. W roku 1905 przyjęto na wyposażenie armii niemieckiej nowy nabój z pociskiem ostrołukowym IS. Mimo, że wywodził się on konstrukcyjnie od swojego poprzednika i teoretycznie miał ten sam kaliber brak było wymienności obu nabojów. Nowy pocisk miał większą średnicę (8,23 mm) od poprzednika (8,09 mm). Przyjęcie nowej amunicji wymusiło przebudowę wyprodukowanych wcześniej karabinów Gewehr 98. Modyfikacja ta polegała na wymianie lufy na nową lub poprzez przekalibrowanie starej, a także na dostosowaniu celowników do balistyki nowych pocisków. Przerobione karabiny oznaczano literą „S” wybitą na lufie przed komorą zamkową.
W trakcie I Wojny Światowej Cesarstwo Niemieckie było zaangażowane w walkach na dwóch frontach, zarówno zachodnim jak i wschodnim co spowodowało nie tylko duże straty w żołnierzach, lecz także w wydawanym im sprzęcie co przełożyło się na problem z dozbrajaniem kolejnych fal mobilizacyjnych. Wobec tego w 1916 roku ruszył program, którego celem było przyspieszenie i zwiększenie produkcji karabinów dla armii niemieckiej. Zaangażowano kolejnych dostawców oraz obniżono nieco jakość broni. Na mocy traktatu wersalskiego kończącego konflikt jakim była I Wojna Światowa utworzono nowe siły zbrojne Niemiec, a mianowicie Reichswehrę, której liczba żołnierzy ograniczona była do 100000, do której adekwatna miała być liczba broni. Reichswehra uzbrojona była w pochodzące z wcześniejszej produkcji karabiny Gewehr 98, które zostały wyremontowane i zmodernizowane do tzw. wariantu przejściowego. Wyróżniały się one między innymi nowymi celownikami, podobnymi to tych wykorzystanych w karabinkach Kar 98 AZ, dodatkowo podczas remontów komory zamkowe były oksydowane na czarno. Tak zmodyfikowane karabiny otrzymały oznaczenie Karabiner 98b.
Zmierzchem służby karabinu Gewehr 98 w armii niemieckiej było wprowadzenie w połowie lat 30-tych XX wieku karbinu Karabiner 98k, który to zastąpił tą właśnie broń.

Kar 98 AZ

Kar 98K

Budowa

Nie znalazłem niestety żadnego schematu w formie obrazu dlatego też część ta artykułu będzie miała formę opisu.

Zamek - czterotaktowy, ślizgowo-obrotowy.

Bezpiecznik

Trójpozycyjny bezpiecznik został zamontowany na końcu zamka, od prawej:
1 pozycja (bezpiecznik ustawiony na prawo) – iglica zablokowana, zamek zablokowany
2 pozycja (bezpiecznik ustawiony na środku) – iglica zablokowana, zamek ruchomy
3 pozycja (bezpiecznik ustawiony na lewo) – iglica odblokowana, zamek ruchomy – karabin gotowy do strzelania
Bezpiecznik działa tylko wtedy, kiedy karabin jest załadowany; w przeciwnym razie bezpiecznik się nie ruszy.

Ładowanie Amunicji

Magazynek w Mauserze Gewehr 98 ma pojemność 5 naboi. Naboje można ładować pojedynczo, bądź za pomocą łódki nabojowej, która może pomieścić maksymalnie 5 naboi. Po załadowaniu za pomocą łódki, jest ona wyrzucana. Magazynek może zostać opróżniony za pomocą operowania zamkiem (bez względu na ustawienie bezpiecznika). Można też opróżnić go za pomocą ściągnięcia denka magazynka. Prostszym i szybszym sposobem ładowania i rozładowywania broni jest użycie magazynka szturmowego. Mieści on 25 naboi, po których zużyciu następuje wymiana magazynka.

Przyrządy Celownicze

Oryginalnie Gewehr 98 miał muszkę typu otwartego i łukową linię celownika z wcięciem typu V, znany jako Lange Visier. Celownik został zaprojektowany dla pocisku M/88 7,92 mm x 57 mm I, można było ustawić od 200 m do 2000 m, w 100 m odstępach. Nabój M/88 7,92 mm x 57 mm I był wyposażony w tępołukowy pocisk.
Później linia celownika została zmodyfikowana do naboju wzoru 1905 7,92 mm x 57 mm IS. Pocisk naboju 7.92 mm x 57 mm IS był lżejszy, szpiczasty i średnica wzrosła z 8,08 mm do 8,2 mm, dzięki temu wzrósł współczynnik balistyczny. Z wprowadzeniem zmodyfikowanej amunicji, nowy celownik mógł być ustawiony od 400 m do 2000 m, w 100 m odstępach.

Kolba

Kolba tego karabinu została wyposażona w chwyt pistoletowy. Nakładka kolby przykrywa odcinek lufy od celownika do bączka. W celu redukcji odrzutu w kolbie została zastosowana śruba przechodząca pod komorą. Przy strzale redukuje odrzut przenosząc siłę strzału na kolbę. Przed wojną kolby były robione z drewna orzechowego, które średnio było sezonowane przez 3 lata, w celu dania czasu do "stabilizacji". W 1917 roku niedostatek drewna orzechowego, zastąpiono drewnem bukowym lub dębowym. Kolby z końcowego okresu wojny były mniej wytrzymałe i cięższe od wcześniejszych orzechowych kolb.

Dodatki

Karabiny były wydawane ze skórzanym pasem nośnym. W czasie I wojny światowej, z powodu niedostatków skóry, robione były z brezentu.
Na Gewehrze 98 można było zamontować garłacz.

Gewehr 98 Z Garłaczem Do Miotania Granatów

Karabin miał możliwość osadzenia bagnetu. Szyna na bagnet miała długość 4,5 cm, dzięki czemu bagnet nie musiał mieć pierścienia lufy. Uważano, że bagnet mocowany do lufy pierścieniem na jelcu, wprowadzał ją drgania i pogorszy celność. Karabin początkowo był wyposażony w bagnet Seitengewehr 98. Z końcem 1905 roku, bagnet ów został zastąpiony bagnetem Seitengewehr 98/05. Saperzy wyposażeni byli w bagnet z piłą na grzbiecie.

Bagnet Seitengewehr 98/05

Do karabinu tego można było również zamontować wyżej wspomniany magazynek szturmowy, który mieści 25 naboi. Aby zamontować taki magazynek należało zdjąć denko standardowego magazynka oraz wyjąć jego pozostałe wewnętrzne elementy, a następnie wpiąć magazynek szturmowy. Magazynek ten stosowany był przez szturmowców, dzięki czemu nie było konieczności tak częstego ładownia broni oraz było to szybsze, bowiem wymiana magazynka jest dużo szybsza niż standardowe ładowanie, nawet przy użyciu łódki, a przy tym do dyspozycji jest 5 razy większa ilość amunicji.

Ciekawostki

1. Gewehr 98 był używany nie tylko w Niemczech ale też m.in. w Komunistycznych Chinach od wojny domowej aż do wojny w Korei, czy w Hiszpanii przez siły nacjonalistów, które w większości zostały w latach 60-tych XX wieku sprzedane do USA jako karabiny sportowe.

Żołnierz Hiszpańskich Sił Nacjonalistycznych ( Dwóch Pierwszych Trzyma Karabiny Gewehr 98)

2. W trakcie I Wojny Światowej obniżono jakość Gewehr 98 poprzez m.in. sotoswanie kolb z drzewa bukowego zamiast orzechowego, czy uproszczonych bagnetów.

3. Wiosną 1915 roku zapadła decyzja o przerobieniu 15000 sztuk Gewehr 98 na karabin dla strzelców wyborowych, ostatecznie zaś przerobiono 18421 sztuk. Polegała ona na wyposażeniu wybranych sztuk broni w celowniki optyczne, aby zamontować je bezpośrednio nad karabinem, musiano zmienić trzony zamków, na te ze zgiętą rączką, przez co w łożu musiało zostać wykonane wyżłobienie. Celowniki optyczne o powiększeniu x3 i x2,5 były produkowane przez firmy takie jak: Görtz, Gérard, Oige, Zeiss, Hensoldt, Voigtländer. Stosowano też cywilne następujących wytwórców: Bock, Busch i Füss. W wypadku nisko zamontowanego celownika pojawiał się problem z korzystaniem z bezpiecznika. Problem usunięto przez zastosowanie wyższego montażu.

4. Karabin Gewehr 98 jest najdłużej używanym karabinem na świecie, wykorzystują go przede wszystkim myśliwi, afrykańskie bojówki czy południowo-amerykańscy bandyci.